Pagina's

vrijdag, mei 30, 2008

Wim's taalstrijdje

Op verzoek: "zwaar wegen", "duur kosten" en andere contaminaties.

Soms wordt een contaminatie met opzet gebruikt, als woordspeling of in poëzie, maar meestal is het een taalfout.

Sommige contaminaties zijn erg makkelijk te herkennen: "Ongeveer 1500 vierkante meter is in as opgegaan", "Hij verroerde geen krimp" of "Een zucht van verademing slaken" Je merkt meteen dat er iets niet klopt.

Andere voorbeelden sluipen sneller in het dagelijkse taalgebruik. De voorbeelden van bovenaan vallen in deze categorie: iets is zwaar/weegt veel en iets is duur/kost veel.

Nog andere gevallen zijn erg moeilijk te onderscheiden: refereren naar (refereren aan of verwijzen naar), uittesten (testen of uitproberen), vertellen tegen iemand (vertellen aan iemand of zeggen tegen iemand).

En wat te denken van deze: kloppen als een bus (iets klopt/iets sluit als een bus), lekker smaken (iets is lekker/iets smaakt goed) en ondertussen (onderwijl/intussen). Bijna niemand weet nog dat ook deze voorbeelden fout zijn en ze worden als 'ingeburgerd' beschouwd, maar ze zijn nog altijd fout in een correct taalgebruik. Je wordt wellicht al als bekakt gezien als je hier nog iemand op wijst.

Tenslotte: sommige contaminaties schoppen het zelfs tot 'echte uitdrukkingen': bekritiseren (beoordelen/kritiseren), over het algemeen (over het geheel genomen/in het algemeen), per ongeluk (bij ongeluk/per abuis), verzenden (versturen/zenden). Niemand zal je hier nog terechtwijzen, want ze zijn helemaal aanvaard.

Kortom: Soms is het heel eenvoudig om contaminaties te vermijden, in andere gevallen moet je al een taalspecialist zijn. Probeer gewoon je best te doen.

Tot zover deze lezing.

donderdag, mei 29, 2008

Wim's taaltip

Uit een enquête: "Bijna 30% van de ondervraagden zegt een slechte stoel te hebben, met andere woorden een stoel dat onvoldoende ruggesteun geeft."

Inderdaad, het verschil tussen die en dat is voor heel wat mensen onduidelijk. Nochtans is het heel eenvoudig. Zo eenvoudig dat het onbegrijpelijk is dat er fouten tegen gemaakt worden.

Voor beginnelingen:
Op een "de"-woord volgt die, op een "het"-woord volgt dat.

Voor gevorderden:
In bepaalde gevallen kan ook naar een het-woord met die worden verwezen. De voorwaarden zijn dat het het-woord een persoon aanduidt en dat het gaat om een uitbreidende bijvoeglijke bijzin: bvb. Zijn vriendinnetje, die ik net heb leren kennen, vindt mij wel aardig.

Tot zover deze lezing.

maandag, mei 26, 2008

Koken met Wim

Omdat het een tijdje geleden is dat er nog met Wendie gekookt werd, en ikzelf ook wel eens durf te beweren over enig culinair talent te beschikken: een spin-off van de populaire 'koken met Wendie'-rubriek.
We noemen die geheel toevallig: 'koken met Wim'.

Vandaag koken we water (voor beginners).

Neem een pannetje, bij voorkeur met deksel. Doe het deksel van het pannetje en hou het onder de keukenkraan. Draai de kraan van het koude water open (dat is de kraan met het blauwe dopje). Het gat van het pannetje hou je naar boven, zodat het water in het pannetje blijft staan.
Als het pannetje gevuld is (niet te vol doen!), draai je de kraan weer dicht. Nu mag je het pannetje op het vuur zetten, met het deksel er op. Open het vuur.

Als het water begint te broebelen is het klaar.

mmmmmmmmmmmmmmm...

Volgende week: Melk koken (voor gevorderden).

Groeten uit Barcelona

dinsdag, mei 20, 2008

Wims woordtip

Het verschil tussen als en dan.

Voor beginners:
Bij gelijkheid gebruiken we als. Bvb. We spreken af in het zelfde café als vorige week. Hij is even groot als haar.

Bij ongelijkheid gebruiken we dan. Bvb. We spreken af in een ander café dan vorige week. Hij is groter dan haar.

Zo eenvoudig is dat.

Nu is het toegelaten om in beide gevallen het voegwoord als te gebruiken, maar probeer toch maar je best te doen. Het correct gebruik van dan wordt beschouwd als een onderscheidend kenmerk van correct taalgebruik.

Voor gevorderden:
Je gebruikt als ook indien er sprake is van 'gelijkheid binnen ongelijkheid'. Het gaat om de vaste combinaties zo...als, even... als, hetzelfde...als. Bvb. Zij is twee keer zo groot als hij.

Tot zover deze lezing.

p.s. In deze taaltip maak ik - tegen het advies van mijn eigen taaltip hieronder - gebruik van het woordje 'indien'. Dat is om te vermijden dat er twee keer 'als' na elkaar zou staan in die zin. Dat staat niet zo mooi.

Staking

Wat mijn mening is over het stakingsrecht, zullen we maar in het midden laten. Of toch niet: de staking bij de NMBS veroorzaakt economische schade (iedere werkende Belg betaalt 10 euro vanwege de staking), zorgt ervoor dat miljoenen mensen te laat komen op hun werk of er gewoon niet raken, zorgt voor gigantische milieuvervuiling en voor een slecht humeur bij de helft van de bevolking.

Het vreemde is dat er ook bij ons in de straat file ontstond. De trein rijdt nochtans niet echt tot aan de schoolpoort, maar vandaag moesten toch extra veel scholieren met de auto naar school gebracht worden. (Wat me trouwens opvalt is dat de mensen van De Groene Tweewieler hun kinderen ook altijd met de witteverroeste camionette naar school brengen, maar dit terzijde.)

In ieder geval, ik vind het nog altijd enorm prettig om een file voorbij te fietsen...

:-)

maandag, mei 19, 2008

Taaltips van Wim

We zijn vandaag niet te weerhouden!

Jawel, het gruwelijke woord weerhouden wordt te pas en vooral te onpas gebruikt op personeelsdiensten en andere bureaucratische plekken.

Meestal betekent weerhouden net het omgekeerde van wat de weerhouder wil zeggen.
Bvb. tot onze spijt moeten wij u melden dat u voor de functie van straatveger niet werd weerhouden. De man of vrouw die deze brief krijgt mag alvast beginnen juichen.
Letterlijk krijg hij/zij de melding dat hij/zij aangeworven is.

In elke andere betekenis dan tegenhouden is het gebruik van het woord weerhouden klakkeloos vertaald van het Franse retenir.

Er zijn nochtans voldoende alternatieven: selecteren, aanwerven, kiezen,... Laat je er niet van weerhouden deze te gebruiken.

Tot zover deze lezing.

p.s. Uiteraard is de zinsnede 'We zijn vandaag niet te weerhouden!' geen correct Nederlands, dat hebt u goed gezien.

Taaltips van Wim

En omdat het een splinternieuwe rubriek is, meteen een tweede taaltip voor dezelfde prijs.

Het verschil tussen 'als', 'wanneer' en 'indien'.
Bvb. Als de zon schijnt, eten we in de tuin. / Wanneer de zon schijnt, eten we in de tuin. / Indien de zon schijnt, eten we in de tuin.

In het kort: 'wanneer' en 'indien' zijn enigszins stijf en ouderwets (en schrijftaal).

In het lang: 'als' en 'wanneer' hebben geen echt betekenisverschil. Soms kun je beter 'als' gebruiken om specifiek uit te drukken dat het om een voorwaarde gaat, en 'wanneer' om uit te drukken dat het om een moment gaat. Dit verschil is puur theoretisch: 'Wanneer' legt meer de nadruk op de tijd dan 'als'; 'wanneer' kán gebruikt worden om voorwaarde aan te geven, maar liever niet.
Twijfel je tussen het gebruik van 'als', 'wanneer' en 'indien', gebruik dan 'als'. 'Wanneer' en 'indien' zijn 'schrijftaliger'.

Er is wel een duidelijk verschil in dit voorbeeld:
Ik kom eens langs als het u uitkomt. (op voorwaarde dat)
Ik kom eens langs wanneer het u uitkomt. (op het moment dat)

In ieder geval is deze zin niet helemaal volgens de regels van de kunst: "Wanneer een treinstaking duidelijk en tijdig wordt aangekondigd in de media, moeten de werknemers die normaal met de trein naar het werk komen de nodige maatregelen treffen om tijdig op een andere manier op het werk te geraken."

Tot zover deze lezing.

Taaltips van Wim

Schrijf niet 'in bijlage', maar schrijf 'als bijlage'. 'In bijlage' is een leenvertaling uit het Frans. Bvb. Als bijlage vind je de foto's van onze uitstap naar zee.

Als je echt 'in' wil gebruiken in combinatie met 'bijlage', dan moet het lidwoord 'de' tussen de twee woorden gevoegd worden. Bvb. In de bijlage vind je de foto's van onze uitstap naar zee.

Alternatieven:
- bijgaand
- bijgesloten
- hierbij ingesloten
- hierbij

Tot zover deze lezing.

Quote

Quote van de dag:

"The idea is to die young as late as possible"

Ashley Montagu

(de man zat trouwens boordevol goeie ideeën)

zaterdag, mei 17, 2008

50 beste comedy sketches

We zullen weer veel gedaan hebben, dit weekend: The 50 greatest comedy sketches of all time.

De meeste heb ik nog nooit gezien, natuurlijk, maar iedereen die wat betekend heeft in (Britse) comedy komt er in voor: The Four Ronnies, AbFab, Saterday night live, Monty Python, Monty Python en (de winnaar) Monty Python.

Al vind ik deze van Abbot & Costello nog altijd dé comedy-klassieker bij uitstek.



(een sketch die meesterlijk gecoverd werd - of hoe noem je zoiets? - door Jim Sherman: Hu's the president of China)

Neem enkele uurtjes vrij en bekijk ze allemaal. Daarna kan de meerwaardezoeker nog altijd America's top 10 political sex scandals zien.

vrijdag, mei 16, 2008

Futureshorts

Futureshorts is een leuke website met kortfilmpjes en al.

Eén van de filmpjes is onderstaande. Onder het motto "It's all fun and games, until someone loses an eye", volgen we een jong koppeltje.

Spider
(niet voor gevoelige kijkers)

woensdag, mei 14, 2008

dinsdag, mei 13, 2008

'k Heb...

'k heb de zon zien zakken in de zee
'k heb de zon zien zakken in de zee
'k heb de zon zien zakken de zon zien zakken de zon zien zakken in de zee

'k heb de zee zien zakken in de zon
'k heb de zee zien zakken in de zon
'k heb de zee zien zakken de zee zien zakken de zee zien zakken in de zon

'k heb de zak zien zonnen in de zee
'k heb de zak zien zonnen in de zee
'k heb de zak zien zonnen de zak zien zonnen de zak zien zonnen in de zee

'k heb de zon zien zeeën in de zak
'k heb de zon zien zeeën in de zak
'k heb de zon zien zeeën de zon zien zeeën de zon zien zeeën in de zak

'k heb de zee zien zonnen in de zak
'k heb de zee zien zonnen in de zak
'k heb de zee zien zonnen de zee zien zonnen de zee zien zonnen in de zak

'k heb de zak zien zeeën in de zon
'k heb de zak zien zeeën in de zon
'k heb de zak zien zeeën de zak zien zeeën de zak zien zeeën in de zon

vrijdag, mei 09, 2008

Francois Sterchele

Francois Sterchele heeft zichzelf dood gereden tegen een boom. Het parket "vermoedt" dat hij te snel reed... Volgens Le Soir reed hij 200 km/h.

Overal lofbetuigingen voor het jonge voetbaltalent dat veel te vroeg aan zijn einde komt. Over de doden niets dan goed zeker?

Het is natuurlijk heel erg en we betreuren een jong overlijden.

Maar ik stel me daar vragen bij. Wat als dit een gewone 26-jarige was die om drie uur 's nachts aan veel te hoge snelheid tegen een boom was gereden? Zou die man dan ook zo opgehemeld worden. Neen, natuurlijk niet. Er zou hoofdschuddend met wenkbrauwen gefronsd worden. Alweer een jonge wegpiraat die zijn onverantwoordelijk gedrag met zijn leven moet bekopen. Maar nu... geen enkele kritische noot in de pers. Neen, hij reed zoals hij voetbalde: te snel. En dat blijkt een kwaliteit te zijn. Ik ben benieuwd of de commentaren ook zo onverdeeld positief geweest waren als hij andere slachtoffers dan zichzelf gemaakt had.

woensdag, mei 07, 2008

Weer

Wat een weertje dat weertje.

Gelukkig bestaat er nog zoiets als "werk", waardoor we toch niet te veel kunnen verbranden vandaag.

zondag, mei 04, 2008

Muziks!

Deze week was een week van concerten ende optredens. Het begon zaterdag 26 april in Vooruit. Penguins Know Why mocht het Courtisane filmfestival opleuken met een opreden. Er was ook een videoclipwedstrijd van De Beloften aan verbonden. Het filmpje van Jonas en Jelmen won met dit leuke filmpje:



Dinsdag speelde Sebadoh ten dans in de Handelsbeurs. Ondanks het feit dat ik de groep al tieglijk lang ken, was dit de eerste keer dat ik die knakkers aan het werk zag. Lou en compagnie waren in uitstekende luim, maar een optreden zonder voorprogramma, dat dan ook nog eens op tijd begint, dat is wraakroepend. Vooral omdat ondergetekende zo'n 20 minuten te laat op appèl verscheen. Er van uitgaande dat er wel een flauw voorprograma zou zijn en de band rock 'n' rollgewijs veel te laat zou zijn.
Soit, op 30 mei staan ze in Barcelona. U weet wat u te doen staat.

Donderdag moesten we niet werken, maar mijnheer Cave en zijn Slechte Zaadjes wel. Vorst liep vol, Vorst liep over. We moesten naar het tweede balkon en "genoten" daar van het optreden. Nick Cave was zeer energiek. De man is al vijftig. Het optreden was geweldig, niet te veel liefdesliekens, maar veel rock ende roll. Veel uit de nieuwe CD, maar ook veel oud werk en dat is nog altijd fenomenaal.

En om de week af te sluiten: wij waren er wél in geslaagd om kaartjes voor dEUS te bemachtigen. Ik ben nog altijd niet helemaal overtuigd van de nieuwe CD - ook tijdens het optreden deden de oude nummers het nog altijd beter dan de nieuwe - maar ondertussen wel van de opname van Mauro in de groep. Die mens is werkelijk geniaal, ook al ziet hij er hoe langer hoe meer uit als een landloper. En psst: naar het schijnt zouden de Evil Superstars weer gaan touren... Wordt vervolgd!

Dubbelganger van de week:


Mauro Pawlowski (dEUS)


Warren Ellis (Bad Seed)