Pagina's

vrijdag, mei 30, 2008

Wim's taalstrijdje

Op verzoek: "zwaar wegen", "duur kosten" en andere contaminaties.

Soms wordt een contaminatie met opzet gebruikt, als woordspeling of in poëzie, maar meestal is het een taalfout.

Sommige contaminaties zijn erg makkelijk te herkennen: "Ongeveer 1500 vierkante meter is in as opgegaan", "Hij verroerde geen krimp" of "Een zucht van verademing slaken" Je merkt meteen dat er iets niet klopt.

Andere voorbeelden sluipen sneller in het dagelijkse taalgebruik. De voorbeelden van bovenaan vallen in deze categorie: iets is zwaar/weegt veel en iets is duur/kost veel.

Nog andere gevallen zijn erg moeilijk te onderscheiden: refereren naar (refereren aan of verwijzen naar), uittesten (testen of uitproberen), vertellen tegen iemand (vertellen aan iemand of zeggen tegen iemand).

En wat te denken van deze: kloppen als een bus (iets klopt/iets sluit als een bus), lekker smaken (iets is lekker/iets smaakt goed) en ondertussen (onderwijl/intussen). Bijna niemand weet nog dat ook deze voorbeelden fout zijn en ze worden als 'ingeburgerd' beschouwd, maar ze zijn nog altijd fout in een correct taalgebruik. Je wordt wellicht al als bekakt gezien als je hier nog iemand op wijst.

Tenslotte: sommige contaminaties schoppen het zelfs tot 'echte uitdrukkingen': bekritiseren (beoordelen/kritiseren), over het algemeen (over het geheel genomen/in het algemeen), per ongeluk (bij ongeluk/per abuis), verzenden (versturen/zenden). Niemand zal je hier nog terechtwijzen, want ze zijn helemaal aanvaard.

Kortom: Soms is het heel eenvoudig om contaminaties te vermijden, in andere gevallen moet je al een taalspecialist zijn. Probeer gewoon je best te doen.

Tot zover deze lezing.

1 opmerking:

Anoniem zei

Is het nu alweer of weeral??